تبیین رفتار حفاظت از آب پرورش دهندگان خرما بر مبنای مدل هنجار- برانگیختگی شوارتز در شهرستان دشتستان

     پژوهش حاضر با هدف درک رفتار حفاظت از آب باغداران شهرستان دشتستان بر اساس مدل هنجار- برانگیختگی شوارتز (NAM)، صورت گرفت. جامعه­ی آماری این مطالعه، 1400 نفر از باغدارانی با محصول اصلی خرما بود که بر اساس جدول کرجسی و مورگان، تعداد 300 باغدار از طریق روش نمونه­گیری چند مرحله­ای تصادفی انتخاب شدند و اطلاعات لازم از آن­ها گردآوری شد. ابزار جمع آوری داده­ها، پرسشنامه­ی محقق ساخت بود که روایی آن را اعضای هیئت علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی تأیید کردند و پایایی آن از طریق انجام مطالعه­ی راهنما به تأیید رسید. یافته­ها نشان داد پنج متغیر آگاهی از پیامدها، آگاهی از نیاز، کارآمدی نتیجه، خودکارآمدی و انتساب مسئوولیت قادر به پیش بینی بخش قابل توجهی (52/0 R2=) از تغییرات در متغیر هنجار اخلاقی نسبت به حفاظت از آب می­باشند. علاوه بر این، متغیرهای هنجار اخلاقی، احساس گناه و احساس غرور قادر به پیش بینی بخشی (24/0R2= ) از تغییرات در متغیر رفتار نسبت به حفاظت از آب می­باشند. به طور خاص، با توجه به اهمیت رفتارهای حفاظتی باغداران در رابطه با حفاظت از منابع آب، پیشنهاد می­شود از طریق افزایش سطح آگاهی و بالا بردن مسئولیت باغداران در قبال مسایل مربوط به آب، تعهد اخلاقی باغداران را در جهت انجام رفتارهای حفاظتی مطلوب تقویت نمود. همچنین، ارایه­ی اختیارات و تسهیلات لازم به آن­ها جهت نگهداری، تعمیر و بازسازی شبکه­های توزیع آب و تجهیزات آبیاری می­تواند باعث ایجاد انگیزه در بین باغداران و تشویق آن­ها جهت حفاظت از منابع آب شود.